Adım adım Rus işgali
2021 yılının sonlarından itibaren tırmanan kriz, Amerika Birleşik Devletlerinin Rusya'nın işgale hazırlandığı açıklamaları ve ülkelerin teker teker vatandaşlarını Ukrayna'ya seyahat konusunda uyarmaları ve çeşitli liderlerin arabuluculuk çalışmaları yetersiz kaldı ve 24 Şubat Perşembe günü Rusya Lideri Vladimir Putin'in deyişiyle "özel askeri operasyon" başladı.
Haftalarca süren yoğun diplomasi ve Rusya’ya batı ülkeleri tarafından yaptırımlar uygulanması, Ukrayna sınırına 150.000-200.000 asker yığmış olan Putin’i yıldırmadı.
Rusya birçok otoriteye göre bekleneni yaptı ve Ukrayna’yı 24 Şubat 2022 tarihinde işgal harekâtına başladı.
Başkent Kiev’in de içinde yer aldığı pek çok noktayı Rus kuvvetleri vurdu ve çatışmalar devam etmekte.
22 Şubat Salı günü ABD Başkanı Joe Biden, Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmeye başladığını söyleyerek, Rusya'ya yönelik yaptırımların “ilk bölümü” olarak adlandırdığı yol haritasını açıkladı. “Rusya'nın uluslararası finansal piyasalarda hareket kabiliyetini kısıtlıyoruz. Bu durum, Rus hükümetinin Batı ülkeleri kaynaklı finansmanını kestiğimiz anlamına geliyor” diyen Biden, önlemlerin finansal kurumları ve Rus “elitlerini” de hedef alacağını sözlerine ekledi.
Aynı gün Almanya Başbakanı Olaf Scholz, hükümetinin Ukrayna'daki kriz nedeniyle Rusya'dan Nord Stream 2 doğalgaz boru hattının onay sürecini durdurmak için adımlar attığını söyledi.
Orta Avrupa, Ukraynalı mülteci akını için hazırlanıyor. Polonya, Slovakya ve diğer ülkeler, Rusya ile gerilimden kaçan Ukraynalıları karşılamaya hazır. Bazıları, en kötü senaryoda beş milyona kadar insanın Ukrayna’yı terk edebileceğini tahmin ediyor.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Moskova'nın Ukrayna'daki iki ayrılıkçı bölgeyi bağımsız olarak tanımasının ardından, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile 23 Şubat Perşembe günü yapılması planlanan görüşmeyi iptal etti.
Bir zamanlar büyük ölçüde Rusya yanlısı olan Mariupol şehrinin yüzlerce sakini, Ukrayna bayraklarını ellerine alarak ve milliyetçi askeri bir marş söyleyerek, Merkez Tiyatro Meydanı'nda toplandı. Başkan Vladimir Putin'e meydan okuyan kalabalık şu mesaj verdi: “Rusya’yı burada istemiyoruz, Mariupol asla pes etmeyecek.”
Ukrayna 23 Şubat Çarşamba günü olağanüstü hal ilan edip, vatandaşlarını ülkeye çağırdı. Ukrayna hükümeti, Moskova’daki Ukrayna Büyükelçiliğini tahliye ederken, savaşın tüm erkekler için zorunlu hizmet olduğunu duyurdu.
Başkan Joe Biden 23.02.2022 tarihinde yaptığı açıklamada, ABD'nin Rusya'nın Nord Stream 2 doğalgaz boru hattını inşa etmekten sorumlu şirkete yaptırımlar uygulayacağını ve Doğu Ukrayna'da iki ayrı bölgeyi tanımasının ardından Moskova'ya yaptırımları artıracağını duyurdu. Nord Stream 2 AG şirketini ve şirket yetkililerini hedef alan yaptırımlar, Rusya'dan Almanya'ya gaz akış kapasitesini iki katına çıkarmak için tasarlanan Baltık Denizi Projesi üzerindeki baskıyı artırıyor.
24 Şubat Perşembe günü Rusya, Ukrayna'yı karadan, havadan ve denizden topyekün işgale başladı. Bu işgal, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana Avrupa'da bir devletin diğerine karşı yaptığı en büyük saldırı. Rus füzeleri Ukrayna şehirlerini vurmaya başladı. Ukrayna, Rus birlikleri sınırlarının ötesinden karayolu ile doğu Chernihiv, Kharkiv ve Luhansk bölgelerine ve deniz yoluyla güneydeki Odesa ve Mariupol şehirlerine girdiğini bildirdi.
İşgalin başladığı gün Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısına dünyadan tepkiler yağdı. BM Güvenlik Konseyi acil toplantısında konuşan Ukrayna Büyükelçisi Sergiy Kyslytsya, gerilimi azaltmak adına konuşmak için çok geç olduğunu söyledi. “Savaşı durdurmak için her birinizi mümkün olan her şeyi yapmaya çağırıyorum” dedi. ABD Başkanı Joe Biden, Rusya'yı Ukrayna'ya yönelik "haksız saldırı" nedeniyle kınarken, ülkesinin ve müttefiklerinin “Rusya'dan hesap soracağına” söz verdi. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Rusya'nın eylemlerini kınayarak Putin'e “askerlerini Rusya'ya geri çağır” dedi. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB’nin Moskova'yı Ukrayna'ya yönelik "haksız" saldırıdan sorumlu tutacağını ve AB’nin yeni yaptırımlar ile Rusya ekonomisine ciddi zarar vereceğini söyledi. Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini bölgesel barışa “ağır bir darbe” olduğunu belirterek kınadı.